5 handige tips om vol vertrouwen en comfortabel te vertellen

Koudwatervrees

Vlak voordat ik het toneel op ga, wil ik heel graag dood. Echt waar. Van zweetaanval tot kotsreflex, het komt allemaal in rap tempo voorbij zodra dat spreekwoordelijke doek op gaat. En dat is op z’n zachtst gezegd jammer, want als theatermaker is nou juist die bühne een essentieel onderdeel van m’n vak. Op een bepaalde manier werkt het voor mij net als met zwemmen. Ik ben een heuse waterrat, maar ik heb giga last van koudwatervrees.  Eenmaal aan het zwemmen kan ik niks bedenken wat ik liever doe.

‘Hoe ziet de wereld eruit als niemand je voorkauwt wat je moet doen? Dan is het aan jou om je koers te bepalen. Wat die koers is, ontdek je puur door te ontdekken en te leren. Alleen en met anderen’.

Deze regels schreef ik jaren geleden tijdens een verandertraject van de politie. Medewerkers waren met elkaar nieuwe organisatievormen aan het ontwikkelen en leerden dat dat alleen lukt als je je routines durft los te laten.

De setting is vertrouwd: we zitten met z’n vijven aan tafel, vier politiemensen en ik. Ik, zoals altijd, met pen en papier in de aanslag om de veranderverhalen binnen de politie op te diepen. Maar vandaag loopt het anders. ‘Doe je notitieboek maar weg’, zegt de dagvoorzitter. ‘Deze ochtend gaan we gewoon even vrijuit praten. Niet vanuit onze functies of rollen, maar gewoon als ons zélf. Jij ook, als je het goed vindt; dan ben je even geen journalist.’

Ooit keek ik naar een interview met componist/dirigent Reinbert de Leeuw. Wat een begeesterde man! Een en al bezieling en passie voor muziek. Prachtig om te zien. Ik genoot en reisde gemakkelijk mee in zijn verhaal. Tot de interviewer hem vroeg of hij verliefd was geweest op een actrice waar ze over spraken. Daar trok De Leeuw de grens. Die vraag wilde hij niet beantwoorden. Hij raakte zichtbaar geïrriteerd.